Eurasian Business & Economics Journal

SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ TÜRK KAMU YÖNETİMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

Nagihan ŞENOL — Fri, 31 Jan 2025 00:00:00 +0000

Bu araştırma, Türkiye’de sağ ve sol ideolojilere dayalı sivil toplum kuruluşlarının (STK) Türk kamu yönetimindeki yerini ve önemini incelemiştir. Sağ gruplara dayalı STK’ların, muhafazakâr değerlerin korunması, sosyal yardımlaşma ve kamu politikalarına doğrudan katkı sağlama konularında daha etkin olduğu tespit edilmiştir. Özellikle sağ grupların STK’ları, devletle yakın ilişkiler kurarak karar alma süreçlerinde belirgin bir rol oynamış ve yerel yönetimlerle iş birliği içinde önemli projeler gerçekleştirmiştir. Sol gruplara dayalı STK’lar ise insan hakları, çevre koruma ve toplumsal eşitlik gibi konularda farkındalık yaratma odaklı faaliyetlerde bulunmuş, ancak siyasi baskılar ve finansal kaynak eksikliği nedeniyle etkileri sınırlı kalmıştır. Araştırma, sağ ve sol ideolojilere dayalı STK’ların kamu yönetimine çok yönlü katkılar sunduğunu, ancak ideolojik ayrışmaların iş birliğini engellediğini ortaya koymuştur.

LİDER-ÜYE ETKİLEŞİMİNİN KARİYER PLATOSUNA ETKİSİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN ARACI ROLÜ

Jamila SAID GEDI- Şule DARICAN — Fri, 31 Jan 2025 00:00:00 +0000

Lider-üye etkileşimi, çalışanların kariyer gelişiminde kritik bir rol oynar ve bu süreçte psikolojik sağlamlık, önemli bir aracı rolü üstlenmektedir. Lider-üye etkileşimi, liderlerin altındaki çalışanlarla kurduğu güven ve destek ilişkisini ifade etmektedir. Bu etkileşim pozitif olduğunda, çalışanlar kendilerini daha değerli ve desteklenmiş hisseder, bu da onların kariyerlerindeki platolarla, yani kariyer gelişimlerindeki durgun dönemlerle başa çıkmalarını kolaylaştırır. Psikolojik sağlamlık burada devreye girer; çalışanların zorluklar karşısında direnç gösterme, pozitif uyum sağlama ve kişisel gelişimlerini sürdürme kapasitesi olarak tanımlanmaktadır. Etkili bir lider-üye ilişkisi, çalışanların psikolojik sağlamlığını güçlendirir, bu da onların kariyer platolarını aşmalarında ve sürekli gelişimlerinde etkili bir aracı olur. Böylece, lider-üye etkileşimi ve psikolojik sağlamlık arasındaki sinerji, çalışanların kariyer yolculuklarında önemli bir ivme kazandırır ve kariyer platolarının üstesinden gelmelerine yardımcı olur. Bu çalışmanın amacı, 481 sağlık çalışanı için lider-üye etkileşiminin kariyer platosuna etkisinde psikolojik sağlamlığın aracı rolünü incelenmektir. Psikolojik sağlamlık ile kariyer platosu %25,4 oranında negatif yönde anlamlı ilişkilidir. Psikolojik sağlamlık arttıkça kariyer platosunun olumsuz etkileri azalmaktadır. Yapısal eşitlik modeli sonucunda, lider üye etkileşimi kariyer platosu üzerinde negatif yönde anlamlı etkili (β=-0.491, p<0.01), lider üye etkileşimi, psikolojik sağlamlık üzerinde pozitif yönde anlamlı etkili (β=0.220, p<0.01) ve psikolojik sağlamlık kariyer platosu üzerinde negatif yönde anlamlı etkilidir (β=-0.282, p<0.01). Standardize Bootstrap Analizi sonucunda, psikoloijk sağlamlığın lider üye etkileşiminin kariyer platosu etkisinde aracılık rolü olduğu belirlenmiştir. Böylece H1, H2, H3 ve H4 hipotezleri kabul edilmiştir.

ENTEGRE RAPORLAMANIN ÖZEL VE KAMU BANKALARINDA UYGULANABİLİRLİĞİ YÖNÜNDEN KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Meltem GÜL — Fri, 31 Jan 2025 00:00:00 +0000

İşletmelerin, stratejilerini, finansal performansını, çevresel, yönetsel faaliyetleri ile sosyal ve ekonomik yapı arasındaki ilişkiyi yansıtan raporlama tekniğine entegre raporlama denilmektedir. Kurumsal değer yaratma sürecine odaklanan entegre raporlama, finansal ve finansal olmayan bilgiler arasında etkileşimi kurarak, kuruluşun stratejisini bir bütün olarak yansıtan raporlama tekniğidir. Entegre raporlama geleceğin raporlama tekniği olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, Entegre Raporlama Türkiye Ağı (ERTA) platformunda entegre rapor yayınlayan Vakıfbank, Halkbank, Yapı Kredi ve Akbank’ın 2022 entegre faaliyet raporlarının uluslararası entegre raporlama konseyinin entegre raporlama çerçevesinde belirttiği kılavuz ilkeleri ve içerik öğelerine uygunluğu açısından içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Vakıfbank ve Yapıkredi bankaları ilk entegre raporunu 2019 yılında düzenlerken, Halkbank ve Akbank’ın ilk entegre raporunu 2020 yılında düzenlediği görülmüştür. Bankaların entegre raporlama çerçevesine uygun rapor hazırladığı, entegre raporlama çerçevesinde yer alan sermaye öğelerine raporlarda detaylı yer verildiği görülmüştür. Bankalardaki ilk beş öncelikli konularının dijital dönüşüm, inovasyon ve müşteri memnuniyeti konusunda benzerlik gösterdiği görülmüştür. Vakıfbank entegre raporunun diğer bankalara göre özellikle sermaye öğeleri ve yaratılan değerler bakımından daha zengin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca her bankanın entegre raporunu kılavuz ilkeler çerçevesinde karşılaştırdığımızda Halkbank ve Akbank entegre raporunun kısa ve öz olma ilkesine daha uyumlu olduğu görülmüştür. Sermaye öğeleri çıktıları değerlendirildiğinde ise Yapıkredi ve Vakıfbank’ın daha etkin ve verimli olduğu görülmüştür.

ÜRÜN SEÇİMİNDE ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİNDEN TOPSİS KULLANIMI: TABLET SEÇİMİ ÖRNEĞİ

Nesrin DOLAPOĞLU — Fri, 31 Jan 2025 00:00:00 +0000

Günümüzde teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte tablet bilgisayarlar, hem bireysel hem de kurumsal kullanımlarda önemli bir yer edinmiştir. Kullanıcılar, ihtiyaçlarına uygun en iyi tableti seçerken performans, fiyat, batarya ömrü, ekran kalitesi, bellek kapasitesi ve işlemci gücü gibi birçok kriteri dikkate almak zorundadır. Bu gibi çok kriterli karar verme gerektiren durumlarda, objektif ve sistematik bir yöntem kullanılması karar sürecini daha verimli hale getirebilir. Bilgi teknolojisi ve iletişim alanlarındaki en önemli açılımlardan birisi de tabletlerdir. Piyasada bulunan birçok tablet markası, yeni bir tablet satın alma kararını çok zor bir seçim haline getirmektedir. Bu çalışmada, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemi kullanılarak en uygun tabletin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bilgi teknolojisi ve iletişim alanlarındaki en önemli açılımlardan birisi de tabletlerdir. Piyasada bulunan birçok tablet markası, yeni bir tablet satın alma kararını çok zor bir seçim haline getirmektedir. TOPSIS yöntemi, alternatiflerin ideal çözüme olan yakınlığına ve negatif ideal çözüme olan uzaklığına göre sıralanmasını sağlayan etkili bir karar destek aracıdır. Çalışmada, piyasada yaygın olarak tercih edilen tablet modelleri belirlenmiş ve fiyat, işlemci performansı, ekran boyutu, batarya kapasitesi, bellek kapasitesi, kamera kalitesi gibi kriterler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Kriterler, uzman görüşleri ve kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmiş, ağırlıklandırılmış ve TOPSIS yöntemi ile alternatiflerin sıralaması yapılmıştır. Seçenekler belirlenirken Türkiye’de satış yapan bir e-ticaret platformunda çok satış yapan tabletler göz önünde bulundurulmuştur. Elde edilen sonuçlar, karar verme sürecinde TOPSIS yönteminin sağladığı sistematik yaklaşım sayesinde objektif bir değerlendirme sunduğunu göstermektedir. Çalışma, tüketicilerin ihtiyaçlarına en uygun tableti seçmelerine yardımcı olmanın yanı sıra, işletmelerin de ürün değerlendirme süreçlerinde bilimsel karar destek yöntemlerini kullanmalarına yönelik bir örnek teşkil etmektedir. Ayrıca, TOPSIS yönteminin tablet seçimi gibi teknolojik ürünlerin karşılaştırılması için etkili bir karar mekanizması sunduğu ve farklı sektörlerde de uygulanabileceği sonucuna ulaşılmıştır.