Eurasian Econometrics Statistics & Emprical Economics Journal

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ÖRGÜTSEL BİLGİ PAYLAŞIMININ ÖRGÜTSEL KÖRLÜĞE ETKİSİNDE LİDER-ÜYE ETKİLEŞİMİNİN ARACI ROLÜ: ZİNCİR HASTANE ÖRNEĞİ

Zuhal ACAR- Mustafa METE — Fri, 29 Dec 2023 00:00:00 +0000

Sağlık sektörü, insanların bedensel ve ruhsal gereksinimlerinin çoğalması, sürekli çeşitlenen hastalıkların tedavi yöntemleri ve Covid-19 pandemisi gibi bütün dünya ülkelerini sarsan salgınlarla baş edebilmek için sürekli gelişmesi ve yüksek kalite ile hizmet verilmesi gereken birincil sektördür. Sağlık sektörünün önemli parçası olan hastaneler içerisinde tıbbi hizmetler, hasta bakım hizmetlerini, koruyucu sağlık hizmetleri, otelcilik ve tesis hizmetlerini, sosyo-psikolojik danışmanlığı, idari ve mali işlemleri barındıran matriks yapıda örgütlerdir. Bu matriks yapının başarısını etkin iletişim ve bilgi paylaşımı sağlamaktadır. Hastanelerde bölümler arasında bilgi akışının sağlanamaması, hastaların gereksinimlerinin doğru ve zamanında yerine getirilmemesi ve örgüt üyelerinin birbirinden bağımsız uygulamalar yapması ile sonuçlanmaktadır. Hasta ve çalışan güvenliğini tehlikeye düşüren bu durum ayrıca memnuniyetinde azalmasına sebep olmaktadır. Bu çalışmanın amacı zincir hastanenin farklı görevlerde çalışan 489 sağlık çalışanının örgütsel bilgi paylaşımın örgütsel körlüğe etkisinde lider-üye etkileşiminin aracı rolünün yapısal eşitlik modeli yöntemi ile ortaya koymaya çalışmaktır. Çalışma sonuçları, lider-üye etkileşiminin bilgi paylaşımı ile örgütsel körlük davranışı arasındaki aracılık rolünün olduğunu göstermiştir. Yüksek kalitede lider-üye etkileşimi sağlanmasının bilgi paylaşımını artırdığı ve örgütsel körlüğü azalttığı belirlenmiştir.

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA BİLİŞSEL ESNEKLİĞİN İŞ PERFORMANSINA ETKİSİ

Burak AYAL — Fri, 29 Dec 2023 00:00:00 +0000

Sağlık sektörü, özellikle acil servisler ve yoğun bakım üniteleri gibi alanlarda, sürekli değişen ve zaman zaman beklenmedik durumlarla karşılaşılabilen bir ortamdır. Bilişsel esneklik, sağlık çalışanlarının bu hızlı değişen koşullara uyum sağlamalarını, karmaşık problemleri hızlı bir şekilde analiz edip etkili çözümler üretmelerini sağlar. Bilişsel esneklik, çalışanların zorluklar karşısında daha dayanıklı olmalarına ve stresle daha etkili başa çıkmalarına yardımcı olur, bu da iş tatmini ve verimliliği artırarak, iş performansını olumlu etkiler. Bu çalışmanın amacı, İstanbul’da hizmet veren özel ve devlet hastanelerinde farklı görevlerde çalışan sağlık personeli için bilişsel esnekliğin iş performansına etkisini belirlemektir. Toplam 490 sağlık çalışanı için analizler gerçekleştirilmiştir. Korelasyon analizi sonucunda, bilişsel esneklik boyutu ile iş performansı %47.9 oranında (r=0,479, p<0.01) pozitif yönde anlamlı ilişkili olarak elde edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda, bilişsel esneklik algısı 1 br. arttığında iş performansı algısı 0.622 br. artış gösterecektir. Sonuç olarak, bilişsel esneklik iş performansı üzerinde olumlu etkileri olan bir kavramdır.

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE 21. YÜZYIL BECERİLERİNİN KARİYER KARARLILIĞI ve YAŞAM DOYUMUNA ETKİSİ

Sümeyye SULA KADAKAL- Gamze SART — Fri, 29 Dec 2023 00:00:00 +0000

Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinde 21. Yüzyıl becerilerinin kariyer kararlılığı ve yaşam doyumuyla ilişkisi incelenmiştir. Araştırmaya 858 İstanbul-Cerrahpaşa Üniversitesi öğrencisi katılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları 21. Yüzyıl becerilerinin kariyer kararlılığı ve yaşam doyumuyla pozitif ilişkili olduğunu ve 21. Yüzyıl becerilerinin kariyer kararlılığını ve yaşam doyumunu anlamlı düzeyde etkilediğini göstermiştir. Ayrıca kariyer kararlılığı ve yaşam doyumu arasında pozitif ilişki olduğu ve kariyer kararlılığının yaşam doyumunu anlamlı düzeyde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

DOĞAL GAZ TÜKETİMİ YÜKSEK OLAN ÜLKELERDE ENERJİ ŞOKLARI KALICI MI?

Meral ÇABAŞ — Fri, 29 Dec 2023 00:00:00 +0000

Bu çalışmada BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu’na göre en yüksek doğal gaz tüketimine sahip 15 ülkede enerji şoklarının kalıcı mı geçici mi olduğu incelenmektedir. Analiz bu 15 ülkenin 1970-2021 arası yıllık verileri yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Ülkelerin doğal gaz tüketimlerinin durağanlığı Fourier metodolojisine sahip Bahmani-Oskooee ve arkadaşları (2014) tarafından geliştirilen keskin yapısal kırılmaların yanında yumuşak geçişlere izin veren panel birim kök testiyle analiz edilmiştir. Ekonometrik bulgulara göre Almanya, Arjantin, Fransa, İran, Japonya ve Meksika’da doğal gaz tüketiminin durağan olmadığı tespit edilmiştir. Bu ülkelerde olası enerji şokları kalıcı etkilere sahipken panelin diğer 9 ülkesinde enerji tüketimi trendine geri dönme eğilimindedir. Analizden elde edilen bir diğer sonuç panel genelinin durağan özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Çalışma küresel dünyanın sürdürülebilir büyüme ve kalkınma hedefleri doğrultusunda olmazsa olmazı enerji tüketimine ilişkin kapsamlı verilere sahiptir.

AİLE DIŞI YAŞLI BAKIM SEÇENEKLERİYLE EKONOMİK YAPI İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Murat ÇİFTÇİ — Fri, 29 Dec 2023 00:00:00 +0000

Binlerce yıl boyunca hakimiyetini sürdüren geleneksel geniş aile, yaşlı üyeleri için en büyük otokoruma sağlayıcı kurum özelliğindeydi. Sanayileşme ve beraberinde yaşanan kentleşmeyle, geleneksel geniş aile yerini çekirdek aileye bırakmaya başladı. Bu durumsa yaşlılıkta bakım hizmeti sağlamada ailenin geleneksel fonksiyonunun zayıflayıp, yerini huzurevleri ve bakımevleri gibi profesyonel yaşlı bakım hizmet kurumlarına bırakmasına yol açtı. Bu çalışmada da ekonomik yapıdaki modernleşmenin, yaşlı bakımında aile dışı bakım seçeneklerinin artışıyla ilişkisini test etmeye odaklanılmıştır. Google Trends’ten elde edilen konu ve terim arama trendlerindeki illere göre sıralama ile ekonomik göstergeler arasında korelasyonun sınanması gerçekleştirilmiştir. Yöntem olarak da Spearman ve Kendall sıra korelasyon analizleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, genel olarak yaşlı bakımı ve sosyal hizmet konularındaki arama trendlerinin tarımın baskın olduğu illerde azaldığını, tarım dışı faaliyet alanlarıyla temsil edilen modern ekonominin ağırlıklı hale gelmesiyle de bu aramaların arttığını göstermektedir. Ayrıca kamu hizmet sunumunda yaşanan yetersizliğin de yaşlı bakımı ve sosyal hizmet arama trendinde artışla negatif yönlü korelasyon içerisinde olduğunu göstermektedir. Yine fert başına düşen GSYİH’daki artışla yaşlı bakımı ve sosyal hizmet arama trendi arasında istatistik olarak anlamlı ve negatif yönlü bir korelasyonun varlığıyla karşılaşılmaktadır. Terim tabanlı aramalardaysa huzurevi ve bakımevi aramalarında, konu bazlı aramalardaki bulguların desteklenmediği görülmektedir. GSYİH’nın faaliyet kollarına göre bileşenlerinden tarım, ormancılık ve balıkçılık dışındakilerden bir bölümü ile huzurevi ve bakımevi terimlerinin taranma trendi arasında negatif ilişkinin olduğu, kamu hizmetleriyle ise pozitif yönlü ilişkinin olduğu görülmektedir. Bu durumsa, Türk toplumu açısından yaşlı bakımında ailenin yaşlı ebeveynlerini huzurevi ve bakımevi gibi kurumlara emanet etmekte çok istekli olmadığını, gelir düzeyi düştükçe mecbur kalındığını, devletin kamu hizmetlerinin yoğun olduğu yerlerde kurum bakımının artma eğiliminde olduğu sonucuyla karşılaşılmaktadır. Ancak yaşlı bakımının aile dışı kurumlara yönlendirilmesinde isteksiz olunsa da, yaşlı bakım desteği konusunda mali ödemeleri, engelli yardımlarını da içeren pek çok destek seçeneğinin olduğu bir yapı da mevcuttur. İşte konu başlığı altında yaşlı bakımı ve sosyal hizmet taramalarıyla ekonomik yapı arasındaki korelasyon bulguları, genel olarak ailelerin yaşlı ebeveynleri için bakım sağlamada destek talep ettiğini, kurum bakımına bırakma eğilimininse zayıf kaldığını desteklemektedir. Elbette çalışmanın kısıtları iki konu ve iki terim trendiyle sınırlı olup, bu konuda çeşitli yönleriyle sorgulayıcı yeni çalışmaların da yapılmasına ihtiyaç vardır. Konuyla ilgili Türk toplumundan kanıt sunma perspektifiyle ele alınan çalışmanın başlangıç düzeyinde bulgular sunuşu, aynı zamanda çalışmanın da kısıdını oluşturmaktadır.