YAZILI KAYNAKLARDA HAFİF USULÜ VE ESER ÖRNEKLERİ

Özet

Bu makale; Türk müziğinde kullanılan büyük usullerden hafif usulünün, yazılı kaynaklardaki tarihsel sürecine odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı; Türk müziği makam ve tür çalışmalarına göre nispeten ikinci planda kaldığı gözlemlenen usullerle ilgili araştırmalara katkıda bulunmaktır. Araştırmada kullanılan karşılaştırmalı analiz yöntemiyle, yazılı kaynaklarda “hafif” adı geçen usullerin incelenmiş, kronolojik olarak sıralanmış ve tespit edildiği dönemlerden günümüze kadar olan vuruş gösterimleri şematize edilmiştir. Böylelikle, hafif usulünün geçmişten günümüze hangi ritmik modellerle tanımlandığı buğulanmıştır. Son olarak, bu usulde bestelenmiş eserlerden örnekler verilmiş ve ulaşılan tespitler derlenerek çalışma sonlandırılmıştır. Genel sonuç, ulaşılabilen yazılı kaynaklardan, hangi yüzyılda ne kadar kaynağa ulaşılabildiği ile hafif adi gecen usullerin yüzyıllara göre hangi kaynakta ne şekilde gösterildiği ve kaçıncı yüzyıldan itibaren hangi formlarda eserlerin hafif usulü ile bestelendiğinin ulaşılabilen eser örnekleriyle verilmesidir.