TÜKETÝM ARACILIÐIYLA ÝNSANÝ KAYGILARA KARÞI SAVUNMA MEKANÝZMASI OLUÞTURMA SÜRECÝNDE TÜKETÝM NESNELERÝNÝN ROLÜ

Özet

Bilinmezlik ve belirsizlik, insanlar için sürekli olarak bir kaygý ortamý yaratmýþtýr. Kaygý ortada onu doðuracak bir olgu olmamasýna raðmen, geleceðin ne olacaðýný bilmemenin yarattýðý psikolojik ve fizyolojik bir tepkiselliktir. Normal düzeyde bir kaygý, insanýn yaþamýný sürdürmesi baðlamýnda uyumsal bir tepki iken, kontrol edilemediði ölçüde ise bir tehdit unsuru haline gelmektedir. Deðiþimin giderek hýzlanmasý, insanýn alýþkýn olduðu çevresini yabancý bir hale getirmiþ ve sahip olduðu becerilerin içini boþaltarak deðersizleþtirmiþtir. Tüm bu geliþmeler, kiþilerin benlik ve kimlik duygularýný zedelemiþtir. Ýnsanýn varoluþsal kaygýlardan ve ölüm korkusundan kaynaklanan ilksel kaygýlarýna bir de süreksiz ve kopuþlar halinde yaþanan bu deðiþimin getirdiði “ben kimim”, “bana kimin ihtiyacý var”, “nereye aitim” sorularýnýn yarattýðý kaygýlar eklenmiþtir. Dýþsal gerçekler ve içsel baskýlardan kaynaklanan kaygýlar, kiþide denge kaybýna yol açmaktadýr. Kiþi tekrar denge durumuna gelerek, ruhsal ve bedensel saðlýðýný korumak için bir takým savunma mekanizmalarýna sýðýnmaktadýr. Bu iliþki yapýsý, insaný kaygýlandýran iliþki ve ortamlarýn yerine yapay olanlarýný koyduðu için, gerçeklerin yarattýðý kaygýlarý perdeleyerek, insanlarý geçici de olsa rahatlatmaktadýr. Tüketici kimliðine bürünmek, insanýn sonlu olan yaþamýnýn, kendisinin ve baþkalarýnýn hayatýnda kalýcý bir iz býrakma isteðinin yarattýðý içsel kaygýlarýný dýþsal nesnelere aktararak, tüketim aracýlýðýyla kendisine kaygýlardan arýndýrýlmýþ yeni bir dünya ve yeni bir kimlik yaratmasýný kolaylaþtýrmaktýr. Bu çalýþmanýn amacý, tüketim aracýlýðýyla insanlarýn görünen ihtiyaçlarýnýn yaný sýra gizil ihtiyaçlarýný da açýða çýkardýklarý gerçeðine dikkat çekmektir. Devamýnda içsel ve dýþsal kaygýlarýn yarattýðý gerilimin yumuþatýlmasýnda tüketim nesnelerinin kiþilere bu tür kaygýlara karþý bir tür savunma kalkaný yaratýp yaratmadýðý sorgulanmaya çalýþýlacaktýr.