OSMANLI’DA COĞRAFYA EĞİTİMİ

Özet

Bu çalışma, Osmanlı Devleti'nin eğitim kurumlarında coğrafya eğitiminin geçmişine bir bakış sunmaktadır. Coğrafyanın Osmanlı topraklarında nasıl geliştiği, hangi dönemlerde nasıl bir evrim geçirdiği ve coğrafya eğitiminin dönemler arasında nasıl değiştiğine işaret etmektedir. İlk bölümde, Osmanlı coğrafya çalışmalarının temellerini atan coğrafyacılar ve eserleri incelenmiştir. Bu coğrafyacılar, genellikle seyahatnameler ve haritalar aracılığıyla Osmanlı topraklarını ve dünyayı keşfetmişlerdir. İkinci bölümde, Osmanlı'da coğrafya eğitimi dönemlerine göre ele alınmıştır. Tanzimat dönemi, Osmanlı eğitim sisteminde köklü değişikliklerin yapıldığı bir dönemdir. Bu dönemde, coğrafya eğitimi de yeniden yapılandırılmış, yeni müfredatlar oluşturulmuş ve modern coğrafya biliminin prensipleri eğitim programlarına dahil edilmiştir. II. Abdulhamit dönemi ise coğrafya eğitimi açısından zorluklarla karşılaşılan bir dönemdir. Coğrafya derslerinin saatleri azaltılmış ve bazı okullarda tamamen kaldırılmıştır. Bu dönemde, coğrafya yerine din dersine ağırlık verilmiştir. II. Meşrutiyet dönemi ise ilköğretimde önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönem olmuştur. İlköğretim zorunlu ve ücretsiz hale getirilmiş, ancak ortaöğretimde gerileme yaşanmıştır. Her dönemde öne çıkan coğrafyacılar ve eserleri incelenmiştir. Bu coğrafyacılar, Osmanlı topraklarında seyahat ederek coğrafi keşiflerde bulunmuş, yerel halkın kültürü, doğal kaynaklar ve iklim gibi konuları detaylı bir şekilde araştırmışlardır. Bu araştırmalarını seyahatnameler ve coğrafya kitapları olarak yayımlamışlardır. Sonuç olarak, Osmanlı Devleti'nin eğitim kurumlarında coğrafya eğitimi, dönemler arasında farklılık gösteren bir gelişim süreci yaşamıştır. Coğrafyanın önemi ve yöntemleri dönemlere göre değişse de coğrafya eğitimi Osmanlı topraklarında her zaman önemli bir yer tutmuştur. Bu çalışma, Osmanlı coğrafya eğitimi alanındaki ilerlemeleri, dönemlerin etkisini ve coğrafyacıların katkılarını ele almış ve Osmanlı coğrafya literatürüne bir bakış sunmuştur.