Transliterasyon- jiexingci- Yarı transliterasyon yarı semantik çeviri- Çeviri- Semantik Morfem- Çin Dili
Özet
Çin farklı dönemlerde çeşitli toplumlar ile münasebet kurarken, Çin dili de tarihî gelişimi içinde bir çok dilden kelimeler aldı. Çin ve Han Sülalesi dönemlerinde başta Hun ülkesi olmak üzere, Çin kaynaklarında Batı Diyarları olarak ifade edilen coğrafyalarda konuşulan dillerden Çin diline yabancı kökenli kelimeler girmeye başladı. Tang Sülalesi döneminde ise Çin dili Türkçeden kelimeler aldı. Çin’de Budizm’in yayılmasıyla birlikte IV-XII. yüzyıllar arasında Çin diline çok sayıda Sanskritçe kelimeler girdi. Bu, Çin dilinin gelişimi ve oluşumu açısından oldukça önemli bir tarihî hadise idi. Moğollar ve daha sonra Mançuların hâkim oldukları dönemlerde Çin dilinde, Moğol ve Mançu dillerinin izlerini görmek mümkündür. Ming Sülalesi döneminde Çin diline giren yabancı kökenli kelimler bilim ve teknoloji terimleri ile sınırlı kalırken; Mançu İmparatorluğu için bir dönüm noktası olan Afyon Savaşı’nın ardından, Batı dillerinden giren askerî, siyasî, ticarî terimler, ekonomi, felsefe, hukuk, fen ve edebiyat terimleri Çin dilinde kendi yerlerini buldu. 1919 yılında vuku bulan 4 Mayıs Harekâtı’ndan sonra, en çok İngilizce ve Japonca kökenli kelimeler başta olmak üzere, Çin diline giren yabancı kökenli kelimelerin sayısı daha önce hiç görülmemiş bir oranda artış gösterdi. Böylece Çin dili artık modern çağına girmiş oldu. Bu makalede çeşitli tarihî dönemlerde Çin diline giren yabancı kökenli kelimelerden örnekler verilerek, Çincenin hangi usuller vasıtasıyla ve ne şekilde kelimeler aldığı değerlendirilmiştir.
