Vergi- Dolaylı Vergiler- Gelir Dağılımı- Dolaysız Vergiler- Gini Katsayısı
Özet
Gelir dağılımı sorunu gelişmiş ya da gelişmekte olan ülke ayrımı yapılmaksızın ekonomilerin en büyük problemlerinden biri iken Türkiye’de de bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Büyüme, kalkınma ve aynı toplumsal refah üzerinde yarattığı etkileri nedeniyle olabildiğince adaletli bir gelir dağılımı sağlanması ülkelerin temel amaçlarından biridir. Çalışmada, gelir dağılımında adaleti sağlama amacı ile Türkiye’de uygulanan vergi sisteminin ve elde edilen vergi gelirlerinin ülkedeki gelir dağılımı üzerindeki etkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada vergi ve gelir dağılımı kavramları açıklanarak, Türkiye’de vergi sisteminin ve gelir dağılımının gelişim süreci incelenmiştir. Son olarak dolaylı ve dolaysız vergi gelirleri ayrı ayrı ele alınarak gelir dağılımı üzerinde yarattığı etkilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Kernel Regresyon yöntemi ile ulaşılan sonuçlara göre; dolaylı vergiler gelir dağılımında adaleti sağlamada negatif bir etki yaratarak gini katsayısını %28.1 artırırken, dolaysız vergiler ise gini katsayısını %14.1 azaltarak olumlu bir etki yaratmıştır. Dolayısıyla gelir dağılımında eşitliğin sağlanabilmesi için, vergi gelirleri içerisinde dolaysız vergilerin payının artırılması gerektiği anlaşılmıştır.