Alzheimer- Hasta Yakını- Hasta Bakımı- Stresle Baş Etme
Özet
Alzheimer hastasına bakım veren yakınlarının, bakım sürecinde yaşadıkları stresin kaynaklarını incelemek, süreçte yaşadıkları sorunlarla baş etme yollarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bu çalışmaya, biri erkek sekizi kadın olmak üzere dokuz hasta yakını katılmıştır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan tipik örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Katılımcılarla yüz yüze ve çevrimiçi görüşmeler yapılmış, bilgisayar ortamında dökümleri alınmıştır. Görüşmelerde katılımcılara kişisel bilgilerinin yanında, hastalara ait özellikleri belirlemeye dönük demografik sorular yöneltilmiş, devamında hasta yakınlarının bakım sürecine ilişkin sorun çözme eğilimleri, bakım sürecinde aldıkları dış destek ve engeller konusundaki görüşleri, Alzheimer hastasına bakmanın onların fiziksel, duygusal ve sosyal yaşamlarının üzerindeki etkileri incelenmiştir. Görüşme sonucunda, Alzheimer hastalarına yönelik bakım konusunda görüşme dökümlerinin dört tema etrafında kümelendiği görülmektedir. Çalışmanın ilk teması hasta yakınlarının sorun çözme eğilimleri konusundadır ve sorunları paylaşma ya da kendi kendine çözme, zorlu olay karşısında verilen tepkiler ve kendini iyi hissetmediğinde yapılanlar kategorilerini içermektedir. İkinci tema bakım sürecinde dış destek ve engeller konusundadır ve bakım sürecinin zorlukları, çevre desteği, bakım ilgisi, sosyal kurum desteği, geribildirim ve tepkiler kategorilerini içermektedir. Çalışmanın üçüncü teması bakım hizmetinin katılımcılar üzerindeki fiziksel ve duygusal etkileri konusundadır, uyku düzeni ve duygu durumu kategorilerini içermektedir. Son tema hasta bakımının katılımcıların sosyal yaşamları üzerindeki etkisine odaklanmaktadır. Sosyal ilişkiler, kendine zaman ayırabilme ve arkadaş görüşmeleri kategorilerini içermektedir. Tüm sonuçlar bir arada değerlendirildiğinde, Alzheimer hastalığının ilerleyici bir yönünün bulunduğu, kimi hastaların kısa sürede temel hastalık göstergelerinden ileri düzeye kimilerinin de gördüğü tedavi ve bakım hizmetlerinin katkısıyla yavaş ilerleyen bir seyirde ileri düzeye ulaştıkları görülmektedir. Bakım veren hasta yakınları uyku düzeninden, kişisel bakıma, duygusal ve fiziksel yapılarını düzenlemekten sosyal yaşamlarını kontrol etmeye kadar, kendi yaşamlarını hastaya göre düzenlemek durumunda olduklarını, bu durumun da zaman zaman onlarda yaşam kalitesinin düşmesine neden olduğunu düşünmektedirler. Bu çalışmanın ulaştığı sonuçlar bağlamında ilgili alan yazına katkı sunacağı değerlendirilmektedir.
