“KİTÂB FÎMÂ YEHTÂCÜ İLEYHİ’S-SÂNİ‘ MİN A‘MÂLİ’L-HENDESE” BAŞLIKLI ESERİN EBÜ'L-VEFÂ EL-BÛZCÂNÎ'YE ÂİDİYETİNİN İSBATI MESELESİ

Özet

Bu araştırmanın amacı Süleymaniye Kütüphanesi’nde bulunan “Kitâb Fîmâ Yehtâcü İleyhi’sSâni‘ Min A‘mâli’l-Hendese” başlıklı eserin Ebü'l-Vefâ el-Bûzcânî'ye âidiyetinin isbatı meselesini ortaya koymaktır. Eseri tahkik edip Türkçe’ye çevirmekle beraber kitabın kime ait olduğuna ulaşmak için araştırmada dayandığımız iki temel nüshanın tanıtımıyla konumuza başladık. Bu nüshaların ilki, Ebü’l-Vefâ el-Bûzcânî’ye atfedilen Süleymaniye nüshası; diğeri ise Fârâbî’ye “yanlışlıkla” atfedilen Uppsala Üniversitesi Kütüphanesi’nin Torenberg koleksiyonunda bulunan “el-Hiyel el-Rûhâniyye ve’l-Esrâr et-Tab‘iyye fi Dakā’iki el Eşkâl elHendesiyye” adıyla yer alan Uppsala nüshasıdır. Bu makalede, her ne kadar bazı araştırmacılar bu yazmanın Fârâbî’ye ait olduğu konusunda ısrarcı olsalar da biz çeşitli delillerden yola çıkarak bu yazma nüshanın Bûzcânî’ye ait olduğu kanaatine ulaşmaya çalışmaktayız. Zira bizzat eserin üzerinde yaptığımız incelemeler bizi bu kararı vermeye sevk etmiştir.