P?YASA KURUMSALLA?MASINDA ?LLER ARASI GEL??M??L?K SIRALAMASI: TEMEL B?LE?ENLER ANAL?Z?YLE ?ST?HDAM EKSENL? ENDEKS ÖNER?S?

Yazarlar

  • admin admin Avrasya Akademi

Anahtar Kelimeler:

çok- de?i?kenli- istatistik- refah- ekonomisi- temel- bile?enler- analizi- bölgesel- geli?mi?lik- s?ralamas?- piyasa- kurumsalla?mas?

Özet

Piyasa ekonomisinin kurumsalla?mas?nda birincil i? piyasas? ba?at role sahiptir. Bu çal??man?n amac? da birincil i? piyasas? aktörü olan i?letmelerdeki çal??an say?lar?na dayal? olarak piyasa kurumsalla?mas?n?n geli?mi?lik düzeyine göre 81 ilin kendi aralar?nda geli?mi?lik s?ralamas?n?n gerçekle?tirilmesidir. Veriler SGK 2016 y?l? istatistik y?ll???ndan derlenmi?tir. S?ralama çal??mas? temel bile?enler tekni?i kullan?larak gerçekle?tirilmi?tir. Temel bile?enler analizi ile 88 faaliyet alan?ndaki i?letmelerde istihdam edilenlerin 81 ildeki say?lar? al?narak uygulama gerçekle?tirilmi?tir. Temel bile?enler analizi ilk olarak korelasyon matrisine ikinci olaraksa kovaryans matrisine göre uygulanm??t?r. Her iki uygulamada da illerin s?ralamalar?nda en geli?mi? ve en az geli?mi? piyasa kurumsalla?mas?n?n oldu?u ilk üçer ilde ayn? sonuçlara ula??lm??t?r. Di?er illerdeyse s?ralamalarda birkaç s?ral?k de?i?im gözlenmi?tir. Her iki uygulamada da ilk temel bile?enin varyans aç?klama oranlar? çok yüksek seviyede bulunmu?tur (Korelasyon matrisine dayanan uygulama için %76; kovaryans matrisine dayanan uygulama için %93). Elde edilen bulgulara göre her iki uygulama sonucunda da ?stanbul (1. s?rada), Ankara (2. s?rada), ?zmir (3. s?rada) ve Bursa?n?n (4. s?rada) ilk dört s?rada yer ald?klar? görülmektedir. En az piyasa kurumsalla?mas?n?n oldu?u son üç il ise Ardahan (79. s?rada), Bayburt (80. s?rada) ve Tunceli (81. s?rada) olarak gerçekle?mi?tir. Elde edilen bulgular, hizmet ve sanayi sektörünün temel ekonomik faaliyetleri olu?turdu?u büyük metropollerde piyasa kurumsalla?mas?nda en geli?mi? yap?n?n mevcut oldu?unu göstermektedir. Buna kar??l?k s?n?rl? nüfusa sahip ve nispeten tar?m ve hayvanc?l?kla tar?ma dayal? ticaretin geli?ti?i illerdeyse piyasa kurumsalla?mas?n?n ülke geneline göre geli?im gösteremedi?ini desteklemektedir.  

İndir

Yayınlanmış

2022-09-06

Sayı

Bölüm

Makaleler