KLAS?K DÖNEMDE OSMANLI ?MPARATORLU?U?NDA T?CARET ve OSMANLI ?DAREC?LER?N?N EKONOM?YE MÜDAHALEC?L?K ANLAYI?I

Özet

Osmanl? ?mparatorlu?u kurulu? y?llar?ndan itibaren ticarete büyük de?er vermi?tir. Ekonomisine faydal? oldu?u sürece ticareti te?vik etmi?, ticari faaliyetlerin sa?l?kl? i?lemesi için gerekli tedbirleri alm??t?r. Osmanl? ekonomisinde ticareti, iç ve d?? ticaret olarak iki ba?l?k alt?nda incelemek mümkündür. Bu makalede öncelikle Osmanl? ?mparatorlu?u?nun ticari faaliyetlere bak?? aç?s? yans?t?lmaya çal???lm??t?r. ?ç ve d?? ticaret hakk?nda bilgi verildikten sonra bu alandaki faaliyetlerin sa?l?kl? i?lemesi için kurulan gümrük sistemi, derbent ve menzil te?kilatlar?, kara ve deniz yollar? hakk?nda yorumlarda bulunulmu?tur. Ayr?ca Osmanl? ?mparatorlu?u?nun, kurmu? oldu?u ekonomik sistemin sorunsuz i?lemesi için zaman zaman ekonomiye müdahelede bulundu?u da bir gerçektir. Ancak bu müdahaleler, ?mparatorlu?un çe?itli bölgelerine göre farkl?l?k arzetmektedir. Müdahalelerin kimi bölgelerde daha gev?ek olmas? ço?u zaman, Osmanl? merkezi yönetiminin gücünün azalmas? olarak anla??lmaktad?r. Biz bu yaz?m?zda söz konusu müdahalelerin azalmas?n?n, devletin hakimiyet gücünün azal??? anlam?na gelmedi?ini öne sürmekteyiz. Aksine bu durum, Osmanl? idarecilerinin ekonomiye müdahalecilik anlay???n?n bir gere?i olarak, hakimiyet gücünün idareli kullan?m?ndan kaynaklanmaktad?r.