Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri Kullanılarak Psikiyatri Kliniğinde Tedavi Gören Hastaların Kısıtlama Öncesi Agresyon Belirtilerinin Değerlendirilmesi

Özet

Genel kliniklerden farklı olarak agresyon, psikiyatri kliniklerinde sıklıkla rastlanan bir durumdur. Agresyonun yönetilemediği durumlarda yapılan müdahaleler, hasta-çalışan güvenliğini tehdit ederek, terapötik ortamı bozmakta; çalışanların motivasyonunu ve sundukları bakımın kalitesini düşürmektedir. Bu çalışmada çok kriterli karar verme teknikleri kullanılarak, kısıtlamaya karar veren sağlık profesyonellerinin (psikiyatrist, hemşire) tedavi gören hastaların kısıtlama öncesi agresyon belirtilerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tanımlayıcı ve kesitsel desende olan bu çalışma, Mayıs- Temmuz 2021 tarihleri arasında, İstanbul’da ruh sağlığı alanında hizmet veren bir devlet hastanesinde çalışan 40 hemşire ve psikiyatrist ile gerçekleştirildi. Veriler Sosyo-demografik Veri Formu ve Agresyon Belirtilerini Değerlendirme Formu olmak üzere iki bölümden oluşan dijital anket kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde Analitik Hiyerarşi Prosesi Tekniği kullanılarak, kriterlerin ağırlıkları hesaplanmıştır. Tüm kriterler arasından kendine zarar verme ve çevresine zarar verme en çok önem verilen kriterler olarak belirlenmiştir. Düşme tehlikesi, konfüzyon/deliryum ve aşırı ajitasyon kriterleri eşit öneme sahip olup, kriter ağırlıklarında üçüncü sırada yer almaktadır. Bununla birlikte meslekler açısından kriterlerin öncelik sırasında belirgin bir fark bulunmamaktadır. Bu çalışma sonuçları PKY öncesinde sergilenen agresyon davranışlarından hangisinin daha önemli olduğunu; hangi kriterin gerçekte agresyon belirtisi sayılabileceğini ortaya koyması bakımından önemlidir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler sayesinde gereksiz PKY kullanımının önüne geçileceği düşünülmektedir. Mesleğe yeni başlayan adaylar için hizmet içi eğitim programlarında verilen PKY’ye yönelik eğitimlerin planlanmasında, çalışma sonuçları kullanılabilir.