RUS GENERALİ A. N. KUROPATKİN’İN İSTANBUL’DAKİ İSTİHBARAT FAALİYETLERİ

Özet

Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayan Türk Boğazlarının iktisadî, askerî ve siyasî bakımdan her zaman büyük önemi olmuştur. Boğazlara ve İstanbul’a sahip olmak Rusya’nın başlıca arzularından biri idi. 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin zayıflamaya başlamasını fırsat olarak gören Rusya, artık kararlı adımlar atma zamanının geldiğini düşünüyordu. Bunun için Karadeniz’de askeri bir donanma kurmuş, bazı tedbirler almıştır. Özellikle 1877-1878 Savaşı’ndan (93 Harbi) sonra bu mesele Rusya hükümetinin gündeminden hiçbir zaman düşmedi. Rus hükümeti, Boğaz ve İstanbul’a yapılacak saldırının başarılı olma ihtimali oranını, ne kadar askerî kuvvet gerekli olacağını hesaplamak ve denizden çıkartma yapmak için en uygun noktaları belirlemek için belirli aralıklarla ajanlar gönderiyordu. Onlardan biri General A. N. Kuropatkin, 1886’da sahte isimle İstanbul’a gelerek istihbarat toplamıştır. Bu çalışmada A. N. Kuropatkin’in kendi anılarından istifade etmek suretiyle onun İstanbul Boğazı’nda yaptığı keşifler ve neticeleri söz konusu olacaktır.