ORTA ARAS HAVZASI’NDA ŞEHİRLEŞMENİN TARIM ALANLARI ÜZERİNDE ETKİLERİ VE BÖLGESEL SORUNLARIN EKONOMİYE YANSIMALARI

Özet

Nehirlerin geçtiği bölgeler tarih boyunca başta tarımsal alanların sulanması, taşımacılık, canlıların içme suyu ihtiyacı ve yaşam alanlarının inşa edilmesi için gerekli altyapıyı sağladığında yerleşim alanı olarak tercih edilmiştir. Nehirler ayrıca doğaya görsel güzellik kattığı için insanların yerleşim alanı olarak seçilmesinde önemli roller üstlenmiştir. Aras Nehri bu özelliği ile önemli bir yaşam ve yerleşim alanı olmuştur. Orta Aras Havzası Iğdır Ovası gibi verimli tarımsal alanları, başta Aras nehri olmak üzere önemli su kaynaklarını bünyesinde barındırması, Ağrı Dağı gibi diğer birçok doğa güzelliklerine sahip olması sebebiyle bölgesinde özel bir öneme sahiptir. Öte yandan Asya ile Avrupa arasında kilit bir coğrafik konumda olan Orta Aras Havzası tarih boyunca da İpek Yolunun geçtiği bir alan olarak ön plana çıkmıştır. Havza günümüzde stratejik önemini korumaktadır. Ancak bu alan son yıllarda hızlı bir iç göç almakta ve bunun sonucu olarak tarımsal alanlar imara açılmaktadır. Bu yapılaşma sonucu havzanın tarım alanları daralmakta ve tarımsal üretim azalmaktadır. Örneğin Iğdır Ovasında pamuk üretimi tamimiyle son bulmuş, kaysı ve elma bahçesi alanları daralmıştır. Böylece Iğdır Ovasında yetişen başlıca meyve ve sebze miktarında düşüşler yaşanmaktadır. Gerçekte de iç göç ve şehirleşme ile birlikte ekonomik tercihlerin değiştiği ve havzanın tarım yerine yerleşim yerine dönüştürme süreci yaşadığı gözlenmektedir.