Roman, öykü, röportaj vb. türlerde verdiği pek çok yapıtla Türkçe edebiyatın en önemli yazarlarından olan Yaşar Kemal (1923, Hemite-2105, İstanbul), Yılanı Öldürseler’de Anavarza yöresinde göçebelikten yerleşik yaşama yeni geçmiş, çoğu akraba olan insanların yaşadığı bir köyde işlenen bir namus cinayetini odağa alır. Babası Halil’in, annesi Esme’nin sevdalısı Abbas tarafından öldürülüşüne tanık olan Hasan’ın babanın intikamını almaya yazgılı kılınışının ve bu süreçte yaşadıklarında toplumun ve “töre”nin belirleyiciliğinin ustalıkla serimlendiği yapıtta ataerkil sistemin nasıl yeniden üretildiği ve bu üretimi olanaklı kılan koşullar açığa çıkmaktadır. Bu incelemede babası Halil ve onun katili Abbas’ın öldürülüşünün ardından Hasan ile annesi Esme arasındaki bağın babaannenin başını çektiği roman karakterlerince nasıl yıpratıldığı ve başlangıçta annenin “koruyucu”luğuna soyunan çocuğun nasıl olup da bir “anne katili”ne dönüştüğü irdelenecek; bu bağlamda annenin yanı sıra çocuğun nasıl bir baskı ve şiddete maruz kaldığı tartışmaya açılacaktır. Ayrıca şiddetin erkeklikle nasıl özdeş kılındığı ve Hasan’ın da bu çerçevede rüştünü ispatlayabilmek adına şiddetin uygulayıcısı olmaya zorlandığı tartışılacaktır. Hasan, anneye uygulanan baskı ve şiddete kendini siper eden bir çocukken namusun sahibi olarak konumlandırıldığı noktada namusun taşıyıcısı konumundaki Esme’nin katili olur. Hasan’ı Esme’yi öldürmeye koşullandırmak adına Esme’nin namusunun nasıl bir sorgulama nesnesine dönüştüğü, erkeğin namusun sahibi ve kadın bedeninin namusun taşıyıcısı olarak kodlandığı bir toplumda namus kavramının kadın bedeni üzerinde tahakküm kurmanın aracı olarak nasıl kurgulandığı açığa çıkarılacaktır.
