YEREL YÖNETİMLERİN JEOTERMAL ENERJİ POLİTİKALARINDAKİ ETKİNLİĞİNE YÖNELİK SAHA ARAŞTIRMASI: AYDIN İLİ ÖRNEĞİ

Özet

Jeotermal enerji, yenilenebilir enerji kaynakları arasında son derece sık tercih edilen kaynak çeşitlerindendir. Çevre dostu olması, elektrik üretiminde ya da ısının doğrudan kullanılması gibi avantajları tercih edilmesinde en önemli etkenlerdir. Ancak çevre dostu enerji olarak tanımlanmasına rağmen jeotermal enerji kullanımının gelişmesinin önündeki en önemli engellerden biri çevresel kaygılardır. Jeotermal santrallerinin kurulum ve işleyiş aşamalarındaki insan faaliyetlerinin çevreyi etkilemesi olasılığı her zaman vardır.

Türkiye, zengin jeotermal kaynaklara sahip bir ülkedir. Jeotermal enerji çevreye dost, sürdürülebilir ve ülke ekonomisine katkısı bakımından son dönemlere oldukça tercih edilen bir kaynak türüdür. Bu kaynaklar öncelikle elektrik enerjisi üretiminde, termal tesisler aracılığıyla sağlık turizminde, tarımda ve konutların ısınmasında kullanılmaktadır.

Son dönemde Türkiye’de ve özellikle Aydın ilinde sayıları hızla artan jeotermal enerji santrallerinin çevreye ve bölgeye özgü tarımsal ürünlere olan etkilerinin araştırılması ve bu santrallerin yerel yönetimlerce yeterince denetlenip denetlenmediğini ortaya koymak adına yapılan çalışmanın kapsamı Aydın iliyle sınırlandırılmıştır. Elektrik enerjisi üretimi amacıyla Eylül 2023 güncel verilerine göre Türkiye’de toplam 63 jeotermal enerji santrali (JES) faaliyettedir (Enerji Atlası, 2023). Aydın ili 32 JES ile ilk sıradadır. Araştırmada Aydın ilindeki belediyeler olmak üzere, jeotermal enerji üzerine çalışmalar gerçekleştirmiş bazı kurumlar ve sivil toplum kuruluşları ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar amaçlı örneklem ile belirlenmiş, olgu bilim deseni kullanılarak içerik analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yenilenebilir Enerji, Jeotermal Enerji Santralleri, Yerel Yönetimler, Denetim, Çevresel Etkiler

JEL-Sınıflandırması: Q25, Q28, Q48