2002-2023 YILLARI ARASINDA ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ VE BENLİK SAYGISI KONULARINI BİRLİKTE ELE ALAN BİLİMSEL ARAŞTIRMALARIN SİSTEMATİK DERLEMESİ

Özet

Bu çalışmada 2002-2023 yılları arasında öğrenme güçlüğü ve benlik saygısı konularını birlikte ele alan bilimsel araştırmaların sistematik olarak derlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri ve doküman inceleme modeli kullanılmıştır. Araştırmanın dahil etme kriterleri olarak; bilimsel yöntemler kullanılarak elde edilen verilerin analizine dayanarak üretilmiş olma, hakemli bir dergide yayımlanma veya edit bir kitabın bölümü olma veya yüksek lisans/doktora tezi olma ve 2002-2023 yılları arasında yayımlanmış olma kriterleri kullanılmıştır. Google Akademik internet sitesinde yapılan aramalarda 31 araştırmanın bu kriterleri sağladığı tespit edilmiştir. Çalışmaların 2018 yılından sonra sayınının kısmen arttığı görülmüştür. Örneklem grubu olarak en fazla öğrenme güçlüğü olan 6-12 yaşları arasındaki ilköğretim düzeyindeki çocukların çalışıldığı tespit edilmiştir. Çalışmaların araştırma yöntemi olarak nicel yöntemleri tercih ettikleri ve araştırma modeli olarak ise tarama, ilişkisel tarama ve deneysel araştırma modelleri kullanıldığı saptanmıştır. Çalışmaların verilerinin çeşitli ölçekler kullanılarak toplandığı, en fazla benlik saygısı ölçeklerinin kullanıldığı ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeğinin en sık kullanılan Benlik Saygısı ölçeği olduğu bulunmuştur. Çalışmaların 59 ayrı anahtar kelime kullandıkları ve bunlar içerisinde an fazla kullanılanların öğrenme güçlüğü (engeli), benlik saygısı, özel öğrenme güçlüğü, bilişsel davranışçı terapi, ergenler, benlik kavramı, damgalanma, duygu düzenleme, sosyal destek ve yalnızlık olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaların öğrenme güçlüğüne sahip çocukların, ergenlerin ve yetişkinlerin benlik saygısı, kaygı, depresyon, damgalanma, siber zorbalık, uyum, sosyal destek ve sosyal ilişkiler durumlarını, bu olguların birbiri arasındaki ilişkileri ve öğrenme güçlüğüne sahip bireylerin benlik saygılarına artırmak için geliştirilen müdahale araçlarının etkilerini inceledikleri anlaşılmaktadır.