OECD ÜLKELERİNDE KORONA PANDEMİSİNİN EKONOMİK BUHRANA DÖNÜŞÜM ANALİZİ

Özet

Korona pandemisi, başlangıcından itibaren çok kısa bir süre içerisinde büyük bir ekonomik buhrana dönüşmüştür. Tüm dünyada eş zamanlı kapatmalar yaşanmış, milyarlarca insan evden dışarı çıkamamıştır. Karantina boyunca çalışanlar işlerine, öğrenciler okullarına gidememiştir. Yakın geçmişte görülmemiş düzeyde tüm dünyada adeta yaşam durmuştur. Bu çalışmada sağlık krizi olarak başlayan pandeminin kısa sürede büyük bir ekonomik buhrana dönüşmesinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Türkiye’nin de üyesi olduğu OECD ülkeleri analiz evreni olarak alınmıştır. OECD ülkelerinin temel alınmasının iki ana sebebiyse Türkiye’nin de bu örgüte üye olması ve OECD ülkelerinin büyük bölümünün gelişmiş ülkelerden oluşmasıdır. Dolayısıyla OECD üyesi ülkelerin ekonomik hacimleri, dünya ekonomisinin de büyük bölümünü temsil etmektedir. Çalışmada analiz yöntemi olarak  t testi ve Mann Whitney U Fark testleri kullanılmıştır. Böylece pandeminin hemen öncesini temsil eden 2018-2019 yılı değişimi ile pandeminin ilk ve şiddetli etkilerinin görüldüğü 2019-2020 yılı değişimi arasında istatistik olarak anlamlı farkın olup-olmadığı test edilmiştir. Elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir: 1) Hem GSYİH bütününde hem de sektörlere göre büyüme oranlarında, pandemi döneminde pandemi öncesi döneme göre belirgin düşüş yaşanmıştır. İki dönem arasında tarım ve finans faaliyet alanları dışında istatistik olarak anlamlı farkın varlığı tespit edilmiştir. 2) Çalışma süresinde yıllık değişime göre pandemi döneminde pandemi öncesi döneme göre düşüş yaşandığı görülmektedir. Madencilik ve kamu sektörü dışındaki bütün faaliyet kollarında bu düşüş, istatistik olarak iki dönem arasında farkın olduğu yönünde teyit edilmektedir. 3) dış ticarette bir önceki yıla göre değişime göre de pandemi döneminde, pandemi öncesi döneme göre düşüş yaşanmıştır. Bu düşüşse istatistik olarak iki dönem arasında anlamlı farkın olmasıyla teyit edilmektedir. 4) kamu harcamalarında yaşanan değişimdeyse pandemi döneminde, pandemi öncesi döneme göre artış yaşanmıştır. Bu artış, iki dönem arasında istatistik farkın tespitiyle de desteklenmektedir.