PSİKOLOJİK GÜÇLENDİRME VE ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME İLİŞKİSİNDE BİREY ÖRGÜT UYUMUNUN ARACI ROLÜ

Özet

Psikolojik güçlendirme, çalışanların işlerinde kendilerini daha yetkin, özerk ve anlamlı hissetmelerini sağlayan bir süreçtir ve örgütsel özdeşleşme ile güçlü bir ilişki içindedir. Örgütsel özdeşleşme, bireylerin kendi değerlerini ve hedeflerini örgütün değerleri ve hedefleriyle örtüştürdüğü bir durumu ifade eder. Birey-örgüt uyumu ise, çalışanların kişisel değerlerinin ve hedeflerinin örgütün değerleri ve hedefleriyle ne kadar uyumlu olduğunu gösterir. Bu uyum, psikolojik güçlendirme ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide önemli bir aracı rol oynar çünkü çalışanların örgüte olan bağlılığını ve motivasyonunu artırır, dolayısıyla performans ve iş tatmini gibi olumlu sonuçları teşvik eder. Birey-örgüt uyumunun sağlanması, çalışanların örgüt içindeki rollerini daha iyi benimsemelerine, örgütsel hedeflere daha fazla katkıda bulunmalarına ve sonuç olarak örgütün genel başarısına pozitif bir etki yapmalarına olanak tanır. Bu nedenle, psikolojik güçlendirme ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide birey-örgüt uyumunun aracı rolü hem bireysel hem de örgütsel düzeyde başarı için kritik öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, psikolojik güçlendirme ve örgütsel özdeşleşme ilişkisinde birey örgüt uyumunun aracı rolünün araştırılmasıdır. Araştırma İstanbul’da faaliyet gösteren ve tekstil sektöründe çalışan beyaz ve mavi yakalı 432 katılımcı için gerçekleştirilmiştir. Korelasyon analizi sonucunda, psikolojik güçlendirme ile örgütsel özdeşleşme %52,2 (r=0,522, p=0,000) oranında pozitif yönde anlamlı bir ilişkiye sahiptir. Birey örgüt uyumu, örgütsel özdeşleşme ile %61,9 (r=0,619, p=0,000) oranında ve psikolojik güçlendirme ile %52,3 (r=0,523, p=0,000) oranında pozitif yönde anlamlı bir ilişkiye sahiptir. Yapısal eşitlik modeli analizi sonucunda, psikolojik güçlendirme örgütsel özdeşleşme üzerinde pozitif yönde anlamlı etkilidir (β=0.541, p<0.01). Psikolojik güçlendirme, birey örgüt uyumu üzerinde pozitif yönde anlamlı etkilidir (β=0.562, p <0.01). Birey örgüt uyumu, örgütsel özdeşleşme üzerinde pozitif yönde anlamlı etkilidir (β=0.630, p<0.01). Bootstrap standardize edilmiş değer aralıklarının sıfır içermediği ve anlamlı olduğu görülmektedir (bootstrap katsayısı=0.084, GA%95 =0.080-0.092). Böylece H₁, H₂, H₃ ve H₄ hipotezleri kabul edilmiştir. Bu durum birey örgüt uyumunun psikolojik güçlendirmenin örgütsel özdeşleşme üzerine etkisinde aracılık rolü olduğunu göstermiştir. Diğer yandan; cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve çalışma süresi açısından, psikolojik güçlendirme, örgütsel özdeşleşme ve birey-örgüt uyumu için bazı anlamlı farklılıklar elde edilmiş, H₅ kısmen kabul edilmiştir.