Tektonik- Morfometrik parametreler (jeomorfik indis)- CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri)- Ganos Fayı- Tekirdağ
Özet
Akarsu sistemleri, tektonik olarak aktif bölgelerdeki kabuk deformasyonunun en önemli göstergelerinden biridir. Zira tektonik aktivite bu türden sahalarda genellikle vadi morfolojisinin ve drenajın genel karakterini belirler. Bu bağlamda son yıllarda çeşitli morfometrik parametreler (jeomorfik indis) yardımıyla bazı sayısal ölçümlere dayalı olarak gerçekleştirilen uygulamalarla tektonik aktivitenin topoğrafyadaki göreceli etkisi daha doğru bir şekilde değerlendirilmektedir. Bu çalışmada göreceli tektonik aktivitenin tespitinde kullanılan morfometrik parametrelere bağlı olarak Ganos Fayı üzerinde yer alan bazı akarsu havzalarının tektonik açıdan değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem olarak göreceli aktif tektonik etki değerinin tespitine dayalı olarak gerçekleştirilen bu çalışmada, yapılmış çalışmalardan farklı olarak ayrıca topoğrafik simetri faktörü (T) de analize dahil edilmiştir. Temel materyal olarak Türkiye Topoğrafya Haritalarının ilgili paftalarından yararlanılarak oluşturulan SYM (Sayısal Yükseklik Modeli) verisi ve çeşitli ölçeklerdeki farklı tematik haritalar kullanılmıştır. Çalışma dâhilinde gerçekleştirilen ölçümler ve çalışmanın tematik haritaları CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) teknikleriyle yapılmıştır. Sonuçta sahanın yarısından fazlasında (% 56) çok yüksek (sınıf 1) göreceli tektonik aktivite etkinliği saptanmış ve ortalama değer olarak 1.99 (sınıf 1) derecesine ulaşılmıştır. Bu bulgu sahadaki tektonik aktivitenin çok yüksek derecede olduğunun ispatı olarak yorumlanmıştır. Çalışma bulgularının yörede yapılmış jeolojik ve jeomorfolojik kapsamlı çalışmalarla uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Çalışma yöntemi aktif tektonikle ilişkili yüksek deformasyona maruz kalmış sahaların belirlenmesine yardımcı olacaktır. Çalışmanın insanlık açısından muhtemelen en yararlı sonucu başta deprem olmak üzere çeşitli türde yer kökenli doğal afetlerin ortaya çıkabileceği alanlara işaret etmesinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca morfometrik parametreler çerçevesinde tektonik aktivitenin belirlenmesine yönelik CBS teknikleri kullanılarak yapılan araştırmaların daha net ve doğruluğu yüksek sonuçlar verdiği saptanmıştır.
