ATEŞKES, REHİNE, ZORLA YER DEĞİŞTİRME ÇERÇEVESİNDE 15 OCAK 2025 TARİHLİ HAMAS-İSRAİL ANLAŞMASI’NIN İÇERİĞİ, HUKUKİ VE SİYASİ DEĞERİ

Özet

Bu araştırma makalesi, Hamas ile İsrail arasında imzalanan 15 Ocak 2025 2025 Tarihli Hamas-İsrail Ateşkes Anlaşması’nı uluslararası hukuk perspektifinden kapsamlı bir şekilde ele almaya çalışmıştır. 2023 sonrası Gazze Şeridi’nde şiddetlenen çatışmaların ardından imzalanan söz konusu Anlaşma, elbette öncelikli olan sadece çatışmaların geçici olarak durdurulması değil; aynı zamanda insani yardımların ulaştırılması, rehinelerin serbest bırakılması, tutuklu takasları ve sivillerin zorla yerlerinden edilmesine ilişkin kritik başlıkları da içermektedir. Bu çerçevede Çalışma’da; ateşkesin hukuki niteliği, bağlayıcılığı ve taraflar açısından doğurduğu yükümlülükler; uluslararası insancıl hukuk, Cenevre Sözleşmeleri ve 1977 Ek Protokoller, Birleşmiş Milletler Şartı, Uluslararası Adalet Divanı kararları ve Güvenlik Konseyi kararları ışığında analiz edilmeye çalışılmıştır. Rehine ve tutuklu takasının andlaşmalar hukuku ve  uluslararası teamül hukuku temelindeki meşruiyeti; ayrıca sivillere yönelik zorla yer değiştirme uygulamalarının savaş suçu kapsamındaki niteliği detaylı olarak irdelenmeye çalışılmıştır. Bunun yanında çalışma, Filistin’in uluslararası statüsü, İsrail’in güvenlik politikaları ve anlaşmanın bölgesel güç dengeleri üzerindeki etkilerini değerlendirirken, üçüncü taraf devletlerin ve uluslararası kuruluşların hukuki sorumluluklarını da incelemeye çalışmıştır. Çalışma, elde edilen bulgular sonucunda ateşkesin sadece siyasi bir argüman değil, aynı zamanda ciddi hukuki sonuçlar doğuran bir mekanizma olduğunu vurgulayarak, sürdürülebilir barış için kapsamlı hukuki bir çerçevenin gerekliliğini ortaya koymaya çalışmıştır.