PALYATİF BAKIM ÜNİTESİNDE YATAN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet

Palyatif bakım, yaşamı tehdit eden hastalıklara sahip bireylerin ve ailelerinin yaşam kalitesini artırmayı amaçlayan, multidisipliner bir yaklaşımla sunulan insan merkezli bir sağlık hizmetidir. Dünya genelinde yaşlı nüfusun ve kronik hastalıkların artmasıyla palyatif bakıma olan ihtiyaç giderek yükselmektedir. Türkiye’de de bu alanda hizmet veren merkezlerin sayısı artmakta ve 2023’te 90 binden fazla hastaya hizmet sunulmuştur. Bu çalışma, Siirt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Palyatif Bakım Merkezi’nde 2023 yılında yatan 155 hastanın demografik ve klinik özelliklerini, yatış sürelerini ve taburculuk durumlarını retrospektif olarak incelemiştir. Hastaların %59,4’ü erkek, %40,6’sı kadın olup yaş ortalaması 61,7±15’tir. Ortalama yatış süresi 11,17 gün olarak bulunmuştur. Hastaların %81,9’u 0-15 gün arası yatarken, %7,1’i 30 gün ve üzeri yatmıştır. Taburculuk oranı %85,2, sevk oranı %7,1 ve vefat oranı %7,7 olarak saptanmıştır. Komorbiditeler arasında en sık hipertansiyon (%26,5), serebrovasküler hastalıklar (%24,5), diyabetes mellitus (%21,3) ve malignite (%12,8) yer almıştır. Hastaların %14,8’inde yatak yarası, %42,6’sında total parenteral beslenme, %36,1’inde santral venöz kateter ve %41,3’ünde idrar sondası mevcuttur. Bulgular, ülke ve dünya literatürüyle uyumludur. Sonuç olarak, palyatif bakım gereksinimi artmakta olup, bu hizmetlerin erken dönemde sunulması sağlık sisteminin yükünü azaltabilir. Ancak, bilgi ve farkındalık eksikliği nedeniyle birçok hasta bu hizmetlerden yeterince yararlanamamaktadır. Çalışmanın tek merkezde yürütülmüş olması bir sınırlılık olup, daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç vardır.