Rusya- Kazak- Lehistan- Kırım- Osmanlı Devleti- Kırım Hanlığı- Polonya
Özet
Kırım Hanlığı XVI. Yüzyıl boyunca gerek tabi olduğu Osmanlı Devleti’ne karşı gerekse de çevresinde var olan diğer devletlere karşı konumunu ve gücünü korumak amacıyla sürekli mücadele vermekte idi. Nitekim konunun boyutları bu anlamda çok karmaşık olduğu gibi birden fazla cephede yürütülecek akıllı bir politikayı zaruri hale getirmekte idi. XV. yüzyılda Kırım Hanlığı ve hanları Osmanlı Devleti, Rusya, Lehistan ve zaman zaman da Kazaklarla dış ilişkiler yürütmüşlerdir. Osmanlı Devleti’ne karşı tabiiyetin sınırlarını çizmekte zorlanmışlardır. Eskiden olduğu üzere bağımsız olabilme yolunda konumlarını güçlendirmeye çalışmışlardır. Rusya ile münasebetlerde ise Altın Orda’nın mirası üzerinde çetin bir mücadele vermişlerdir. Diğer yandan Lehistan Devleti’nin Ukrayna topraklarına sarkması üzerine Ukrayna sahasında karşı karşıya gelmişlerdir. XVI. Yüzyılda Ukrayna’nın sahipleri Kazaklar henüz siyasi anlamda bağımsız hareket edebilecek bir konumda olamamalarına rağmen gerek Rusya’nın gerekse de Lehistan’ın kışkırtmaları sonucu Kırım Hanlığı ile karşı karşıya gelmişlerdir. Çalışmamız ile Kırım Hanlığı’nın ve hanlarının XVI. Yüzyılda yürüttüğü dış politikayı birbirinden farklı saha ve siyasi unsurlarla geliştirdikleri ilişkileri ortaya çıkarmayı hedeflemekteyiz.
