Nev’î-zâde Atâî'nin Sohbetü’l-Ebkâr Mesnevisinde Yer Alan Kıyâfet-Nâme Üzerine

Yazarlar

  • İlyas KAYAOKAY Celal Bayar Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.17740/eas.soc.2018.V18-05

Anahtar Kelimeler:

Nev’î-zâde Atâî- Sohbetü’l-Ebkâr- Kıyâfet-nâme- İlm-i Firâset- Mesnevi

Özet

Dîvân edebiyatında bir edebî tür olarak karşımıza çıkan kıyâfet-nâme, genel olarak insanın boy, yüz, göz, el, ayak gibi fizikî görünümüne ait unsurlarından yola çıkarak onun karakter ve ahlak gibi iç dünyası hakkında hükümler veren eserlerin adıdır. Hem manzum hem mensur olarak kaleme alınan kıyâfet-nâmeler, edebiyatımızda önemli bir gelenek halini almıştır. Tespit edebildiğimiz kadarıyla müellifi belirli ve belirsiz 33 müstakil kıyâfet-nâme metni vardır. Ayrıca 9 kıyâfet-nâme örneği de çeşitli mensur eserlerin içerisinde yer almaktadır. Yine bazı mesneviler içerisinde de kıyâfet-nâme görülmektedir. Dîvân edebiyatında tespit edilebilen ilk kıyâfet-nâme örneği Bedr-i Dilşâd’ın Murâd-nâme mesnevisi içerisinde yer almaktadır. Bu çalışmada 17. asır şairlerinden Nev’î-zâde Atâî’nin Molla Câmî’nin Sübhatü’l-Ebrâr adlı eserinden etkilenerek kaleme aldığı 3450 beyitten müteşekkil Sohbetü’l-Ebkâr adlı mesnevisi içerisinde 1367-1415. beyitler arasında yer alan kıyâfet-nâme ele alınıp tanıtılacak ve bu edebî türün, mesnevinin inşasındaki işlevine dikkat çekilecektir.  

İndir

Yayınlanmış

2018-01-15

Sayı

Bölüm

Makaleler