Türkiye'de Milli Paradan Kaçış, Dolaşım Hızı Şokları ve Hiperenflasyon Olasılığı: Deneysel Bir Analiz
DOI:
https://doi.org/10.17740/eas.stat.2022‐V21‐05Anahtar Kelimeler:
Para talebi- para ikamesi- hiperenflasyon- en yüksek olabilirlik tahmincisiÖzet
Bu çalışmada, 2017 sonrasında artan enflasyonist baskılar ve güçlü bir para ikamesi süreci yaşanan Türkiye’de hiperenflasyon yaşanma olasılığı deneysel olarak araştırılmaktadır. Cagan’ın (1956) hiperenflasyon konusundaki önermeleri temel alınmış, olumsuz enflasyon beklentilerinin milli paradan kaçışı ve dolaşım hızını arttırdığı varsayılarak enflasyon sürecinin dinamikleri analiz edilmiştir. Beklentilerin rasyonel olduğu varsayımı altında, para talebi fonksiyonu, dolaşım hızı fonksiyonu ve fiyat denkleminin parametreleri en yüksek olabilirlik tahmincisi kullanılarak tahmin edilmiştir. Sonuçlar, beklenen enflasyonun reel para talebini negatif ve güçlü bir şekilde etkilediğini göstermiştir. Enflasyon oranı arttıkça, milli paradan kaçış veya para ikamesi hızlanmaktadır. Enflasyonist baskılar arttığından, kur hareketleri dolaşım hızını faiz oranlarından daha fazla uyarmaktadır. Milli paranın değer saklama işlevi önemli oranda düşmüştür. Süreç bu hızıyla devam ettikçe, hiperenflasyon olasılığı zamanla artacaktır.