TÜRKİYE’DE FOSİL YAKIT VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN YÜK KAPASİTESİ FAKTÖRÜNE ETKİSİ: SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVRE İÇİN BOOTSTRAP FARDL YAKLAŞIMI
DOI:
https://doi.org/10.17740/eas.stat.2024-V25-04Anahtar Kelimeler:
Yük kapasitesi faktörü- Fosil yakıt- Yenilenebilir enerji- Bootstrap FARDLÖzet
Bu çalışma fosil yakıt kullanımı, yenilenebilir enerji kullanımı, ekonomik büyüme ve kentleşmenin yük kapasitesi faktörüyle etkileşimlerini Türkiye özelinde ekonometrik olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Yük kapasitesi faktörü çevresel arzın yanında çevresel talebi de okuyabilen oldukça kapsamlı bir çevre göstergesidir. 1961-2022 ve 1990-2022 dönemi yıllık verilerin kullanıldığı çalışmada uzun dönem etkileşimler Bootstrap FARDL eşbütünleşme testiyle sınanmış bu etkileşimlere ait katsayılar FMOLS (Tamamen Değiştirilmiş En Küçük Kareler) ve DOLS (Dinamik Sıradan En Küçük Kareler) tahmincileriyle elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Türkiye’de fosil yakıt kullanımı, yenilenebilir enerji kullanımı, ekonomik büyüme ve kentleşmenin yük kapasitesi faktörüyle uzun dönem etkileşimlerini doğrulamaktadır. Fosil yakıt kullanımı, ekonomik büyüme ve kentleşme yük kapasitesi faktörünü azaltarak çevresel sürdürülebilirliğe zarar verirken yenilenebilir enerji kullanımı yük kapasitesi faktörünü artırmaktadır. Bu durum bize Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının artırılmasının ve kullanımının yaygın hale getirilmesinin gerekliliğini göstermektedir. Kentleşmenin ve ekonomik büyümenin çevresel tahribata neden olduğu göz önünde bulundurulduğunda çevre dostu yeşil teknolojiler ve yeşil finansmanın kentsel gelişim ve ekonomik büyümeye entegrasyonu yük kapasitesi faktörünü artırarak sürdürülebilir çevreyi destekleyebilecektir.